Nie jesteś jeszcze zalogowany! logowanie / rejestracja
Żyjemy w prawie 40 milionowym kraju, w którym 4,5 mln osób w wieku produkcyjnym ma wykształcenie wyższe. Dla porównania w roku 1995 wyższe wykształcenie miał tylko co 10. Polak a w 2005 już co 5. Duży skok edukacyjny widoczny jest w małych skupiskach ludności typu wieś gdzie w roku 1995 wyższe wykształcenie miał co 30. mieszkaniec wsi a w roku 2005 już co 10.
Dane te zdecydowanie świadczą o tym, że Polacy są coraz lepiej wyedukowani i potwierdzają prawdziwość słów Kurta Vonneguta, że 'Wiedza jest najbardziej wartościowym towarem na świecie. Każde nowe odkrycie czyni nas bogatszym'.
Jak pokazują dane, w latach 2000-2010 odsetek dzieci w wieku 3-5 lat korzystających z edukacji przedszkolnej wzrósł z 33% do 58%. 93% klas I-III szkół podstawowych uczy się języka angielskiego a od roku 2009 w gimnazjach obowiązkowo nauczany jest drugi język. Jednak daje się też zauważyć, że warunki demograficzne mają bezpośredni wpływ na edukację i niestety od 2000 roku liczba uczniów szkół podstawowych zmalała o ponad 1mln, czyli prawie o 1/3, o czym świadczą dane statystyczne. W roku 2010 ok. 1,5 mln młodych ludzi uczyło się w szkołach ponad gimnazjalnych z czego aż 46,5% w liceach ogólnokształcących. Szkoły publiczne nadal pełnią kluczową rolę w edukacji, gdyż zaledwie 3% uczniów szkół podstawowych i 4% uczniów gimnazjów uczęszcza do szkół niepublicznych. Wartym podkreślenia jest też fakt, że wydatki na edukację to 1/3 budżetów samorządów. W latach 2000-2010 publiczne nakłady na szkolnictwo wyższe wzrosły o 73%, jednak nauki ścisłe są mimo to rzadko wybierane jako przedmiot na maturze czy kierunek studiów. Aż 22,5% młodzieży studiującej, najczęściej wybiera studia na administracji i kierunkach ekonomicznych.
Niezależnie od twardych danych statystycznych można się zastanowić czy aktualnie warto się edukować i dokształcać? Na to pytanie każdy we własnym sumieniu powinien sobie odpowiedzieć. Są jednak bardzo ciekawe dodatkowe informacje, które mogą być przydatne przy podejmowaniu takich decyzji, o czym poniżej. W ramach naszych rozważań o edukacji, pokusiłabym się o postawienie w tym miejscu pewnej tezy inspirowanej słowami T. Harva Eker’a 'Biedni uważają że już wszystko wiedzą, Bogaci ciągle się uczą i rozwijają', aby wypływająca z nich pewna prawda uniwersalna stała się refrenem Państwa przemyśleń odnośnie potrzeby nieustannego rozwijania się. Badania pokazują, że nadal wśród ludzi młodych w wieku 15-24 lata, 13,4% osób nie kształci się i nie pracuje, ale już w grupie wiekowej 25-64 lata, 88% osób z wyższym wykształceniem jest aktywnych zawodowo. Dodatkowo badania WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) pokazują też ciekawą zależność długości życia względem wykształcenia. Według raportu najlepiej wykształceni Polacy dorównują swoim stanem zdrowia rówieśnikom z Europy Zachodniej, ale polscy mężczyźni po szkole zawodowej zapadają na choroby serca i nowotwory zdecydowanie szybciej niż tak samo wykształceni Duńczycy czy Włosi. Nasz, Polaków, średni stan zdrowia i przewidywana długość życia nadal różni się od średniej mieszkańców tzw. starej Unii. Wg prof. Bogdana Wojtyniaka z Instytutu Zdrowia Publicznego 'Problem stanowią najgorzej wykształceni Polacy, którzy obniżają nasze wskaźniki'.
Raport WHO pokazuje, że równolegle z wydłużającą się długość życia współczesnego człowieka to równolegle pogłębiają się dość zauważalnie, różnice między osobami lepiej i gorzej wykształconymi. Naukowcy prognozują na przykład, że Polscy mężczyźni w wieku 30 lat z wyższym wykształceniem przeżyją średnio 78,5 roku, ale już z wykształceniem podstawowym i zawodowym 66,5 lat. Oszacowywana długość życia mężczyzn ze średnim wykształceniem to 73 lata. Podobną zależność widać też w przypadku kobiet, które z wyższym wykształceniem przeżyją średnio 83,2 lat, natomiast te z najsłabszym wykształceniem przeżyją już o 5 lat mniej. „Największy wpływ na to mają zwyczaje zdrowotne i styl życia. Osoby lepiej wykształcone rzadziej piją, palą, mają ryzykowne zachowania seksualne i są ostrożniejsze na drogach” mówi prof. Adam Kozierkiewicz, ekspert ochrony zdrowia.
Można też zastanowić się nad tym czy ciągła edukacja i praca pomagają nam w długim i szczęśliwym życiu? Na to pytanie też każdy powinien odpowiedzieć sobie samodzielnie. Ja chciałabym w tym miejscu przytoczyć bardzo ciekawą historię jednej z Polek Pani Zofii Morawskiej, która w sumie przepracowała zawodowo 79 lat. Pracowała niezłomnie do 105 roku życia (niestety zmarła w roku 2010 w wieku 106 lat) a jej ostatnim miejscem pracy było stanowisko Głównej Księgowej w zakładzie dla niewidomych w Laskach. Jej znajomi i współpracownicy podkreślają iż niezmiennie zadziwiało ich jak ta starsza Pani radziła sobie ze sprzętem komputerowym czy współczesnymi zagadnieniami, na równi, z o wiele młodszymi osobami. Na pytanie jednego z kierowników, który chciał wymienić sprzęt komputerowy, powiedziała, że zgadza się na wymianę komputerów, ale pod warunkiem że kupi na tyle dobre, aby za pięć lat do niej nie przychodził po kolejną zgodę – warto dodać, że podczas tej rozmowy Pani Zofia miała już 100 LAT!
Przydatną myślą w rozważaniach nad potrzebą dalszego kształcenia czy przekwalifikowywania się są moje ulubione słowa Alvina Tofflera, autora wielu książek, znanego futurysty: 'Analfabetami XXI wieki nie będą Ci którzy nie umieją pisać i czytać, lecz ci, co nie potrafią się uczyć oduczać i uczyć na nowo'.
Żyjemy w XXI wieku, który jeszcze do niedawna był dla autorów książek z dziedziny fantastyki natchnieniem i wielką inspiracją do wielu teorii na dany moment nieosiągalnych, ale jakże fascynujących. Aktualnie wiemy, że nieosiągalne staje się nagle osiągalne. Nie ma dziedziny, nie ma branży, która się nie rozwija, nie zmienia, nie unowocześnia. Stąd zatrzymanie się na jakimś etapie edukacji jest równoznaczne z cofaniem się w swoim rozwoju, jak powiedział Johann Wolfgang von Goethe „Kto nie idzie do przodu, ten się cofa”. Wg naukowców, w XXI w. niemożliwe są tylko dwie rzeczy, przewidywanie przyszłości w rozumieniu szklanej kuli, oraz perpetuum mobile. Nawet zagadnienie teleportacji w rozumieniu naukowym, czyli zgodnym z zasadami fizyki, może okazać się już w nieodległej przyszłości codziennością.
Już na koniec myślę, że warto przypomnieć sobie też słowa Ignacego Balińskiego:
'Chcesz być czymś w życiu, to się ucz,
Abyś nie zginął w tłumie;
Nauka to potęgi klucz,
W tym moc, co więcej umie.'
A TY CO MYŚLISZ O POTRZEBIE CIĄGŁEGO KSZTAŁCENIA SIĘ? CZY JESTEŚ ZA?
Do Państwa dyspozycji pozostawiam bardzo krótką ankietę dzięki której dowiemy się jakie są ogólne Państwa przemyślenia w tym obszarze. Jeśli życzycie sobie Państwo otrzymać wyniki tej ankiety prosimy o pozostawienie adresu mailowego - http://www.ramzes.pl/ankieta-edukacja
Grażyna Sroczyńska
Prezes zarządu Ramzes Sp. z o.o.
Prezes Rady Biznesu EFWF
Członek BCC
